Veel bedrijven zijn nog steeds niet doordrongen van de impact die Europese duurzaamheidswetgeving gaat hebben, terwijl de tijd begint te dringen. Brussel wil de komende jaren met diverse maatregelen niet alleen de CO2-uitstoot van bedrijven drastisch verlagen, er staan meer ingrijpende richtlijnen op stapel, veelal gericht op verduurzaming.
Nieuw is bijvoorbeeld een Europese richtlijn die maatschappelijk verantwoord ondernemen minder vrijblijvend maakt. De Corporate Social Responsibility Directive (CSRD) verplicht grote bedrijven om in hun jaarverslag niet alleen verantwoording af te leggen over de financiële gang van zaken, maar ook inzicht te geven in prestaties op het gebied van milieu, klimaat en mensenrechten.
De CSRD-richtlijn wordt vertaald in nationale wetgeving. Aanvankelijk geldt de wetgeving alleen voor grote bedrijven, maar het aantal bedrijven waarop de wet van toepassing is, zal in de loop van de jaren toenemen. Kleinere bedrijven kunnen er op korte termijn al mee te maken krijgen, want beursgenoteerde multinationals zullen steeds vaker duurzame eisen gaan stellen aan hun toeleveranciers. Dat betekent dat CSRD door een domino-effect het héle bedrijfsleven duurzamer gaat maken.
Voor mkb-bedrijven kan dit serieuze gevolgen hebben, want afnemers die willen verduurzamen zullen afspraken willen maken over de aanlevering van informatie ten behoeve van de CSRD-rapportages. Als bedrijven verduurzamen, willen afnemers vaak garanties voor wat betreft de kwaliteit van producten. Commerciële contracten en financieringsdocumentatie zullen door dit alles gaan veranderen.
‘HET TOENEMENDE BELANG VAN ESG IN AL HAAR FACETTEN IN DE DAGELIJKSE BEDRIJFSVOERING HEB IK FIRST HAND ERVAREN IN MIJN ROL ALS LEGAL COUNSEL EN ADVOCAAT BIJ HEIDELBERG MATERIALS BENELUX.’
• Silvia Vinken, Advocaat
CSRD gaat alleen over duurzame rapportageverplichtingen, niet over duurzame prestaties. Maar de verwachting is dat transparantie wel tot actie gaat leiden. Steeds meer bedrijven willen namelijk onderbouwd aangeven hoe duurzaam ze zijn. Ze willen niet alleen aan de wetgeving voldoen, maar zich ontwikkelen tot een maatschappelijk verantwoorde onderneming.
Dan is er ook nog de CSDDD: de Corporate Sustainability Due Diligence Directive. Deze Europese richtlijn is weliswaar afgezwakt en vertraagd, maar komt er in 2024 toch aan. De CSDDD dwingt bedrijven actie te ondernemen bij misstanden op het gebied van mensenrechten en milieu in de waardeketen, ook in het buitenland. De richtlijn wordt ook wel de ‘anti-wegkijkwet’ genoemd, omdat bedrijven zich moeten inspannen om mensenrechtenschendingen te voorkomen in – bijvoorbeeld – kledingateliers in Bangladesh, als ze daar spullen inkopen. Aanvankelijk wilde Brussel er een resultaatverplichting van maken, maar omdat het voor bedrijven niet altijd mogelijk is om betere mensenrechten af te dwingen in Azië of Afrika, is er een inspanningsverplichting van gemaakt.
‘DE TOENEMENDE VRAAG NAAR INFORMATIE OVER DUURZAAMHEID ZAL IN DE WERELD VAN CONTRACTEREN TOT EEN VERANDERD LANDSCHAP LEIDEN.’
• Daan Pollaert, Advocaat
Niet alleen Brussel roert zich. De Nederlandse toezichthouder ACM (Autoriteit Consument & Markt) heeft aangekondigd streng op te treden tegen bedrijven die zich schuldig maken aan greenwashing. Zo deed reisorganisatie Booking.com zich volgens de ACM duurzamer voor dan ze in werkelijkheid waren, waarna ze het ‘Travel Sustainable’-programma van hun website verwijderden. Bedrijven die wel groene ambities hebben, maar er niet aan toekomen, lopen het risico bij de ACM door de mand te vallen.
Er zijn financiële consequenties. CSRD-rapportages die geen goedkeurende verklaring van de accountant krijgen, hebben een negatieve impact op de waarde van een bedrijf. Ook financiering wordt lastiger voor bedrijven die duurzaamheid niet hoog in het vaandel hebben. Banken en investeerders checken steeds vaker hoe bedrijven scoren op zogenoemde ESG-criteria (environmental, social, governance). Ook in due diligence procedures wordt steeds vaker naar ESG-aspecten gekeken.
‘OOK ADVOCATEN VRAGEN ZICH AF WELKE IMPACT DEZE WETGEVING OP HEN HEEFT. ALS LID VAN DE PROJECTGROEP CSR (CORPORATE SOCIAL RESPONSIBILITY) VAN DE NOVA DOE IK HIER ONDERZOEK NAAR.’
• Robbert van Roij, Advocaat
Maar er zijn nogal wat vragen. Want waar begin je? Wat wordt er precies van je gevraagd? Hoe geef je invulling aan open normen? Op welke management criteria stuur je? Wat mag je – juridisch gezien – aan informatie vragen aan je leveranciers? Welke bepalingen neem je op in contracten? Welke risico’s loop je als je niet aan wet- en regelgeving voldoet? Welke sancties staan daar op?
Verduurzaming begint in ieder geval met een goede governance. Daar kan Boels Zanders een rol spelen. Duurzaamheid raakt aan alles en overstijgt de klassieke rechtsgebieden. Dat vraagt om een integrale aanpak. Daarom bundelen we intern kennis en ervaring op het gebied van ESG in multidisciplinaire teams. Dat stelt ons als kantoor in staat om bedrijven wegwijs te maken in de jungle van Europese richtlijnen en nationale wetgeving, zodat ze zich tijdens de transitie naar een duurzame bedrijfsvoering kunnen focussen op hun ondernemerschap.
