Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft)
De Wwft vereist van banken een proactieve rol in het detecteren van illegale geldstromen. Banken dienen doorlopend onderzoek te doen naar klanten en hun transacties om witwassen en terrorismefinanciering te voorkomen. Dit omvat het voortdurend beoordelen en, indien nodig, aanvullen van klantdossiers. De bank kan daarbij zelf bepalen hoe het klantenonderzoek wordt uitgevoerd op basis van de klant en de geschatte risico’s.
De wetgeving is recent verscherpt, wat resulteert in strengere toezicht en zwaardere boetes voor niet-naleving door banken zoals Rabobank, ING en ABN AMRO. Als gevolg daarvan hebben banken aanzienlijke compliance-afdelingen opgezet, hun procedures strakker ingericht en nemen ze ook steeds sneller maatregelen tegen veronderstelde risico’s. Als het klantenonderzoek niet of niet goed kan worden afgerond, is de bank verplicht om de relatie op te zeggen. Dit geldt ook wanneer het risico bestaat dat de klant betrokken is bij witwassen of financiering van terrorisme.
Recente ontwikkelingen
De hiervoor beschreven Wwft-verplichtingen van de bank staan op gespannen voet met de wijze waarop we als samenleving een bankrekening beschouwen. Het aanhouden van een betaalrekening wordt wel eens gezien als een grondrecht, essentieel voor zowel individuen als ondernemingen om te kunnen functioneren in het maatschappelijk verkeer. Voor individuen is het recht op een bankrekening wettelijk verankerd, maar voor ondernemers geldt zo’n wettelijk recht helaas niet.
Uit recente rechtspraak volgt echter dat banken niet zomaar een relatie mogen beëindigen, vooral wanneer dit een onderneming zonder bank achterlaat. Banken anticiperen hierop door relaties eerder op te zeggen, om niet als laatste optie over te blijven.
Juridische ondersteuning
In de praktijk ziet men steeds vaker gevallen waarin de wet en de rechtspraak hun doel voorbijschieten. In het kader van de Wwft ervaren ondernemers herhaaldelijk vragen van banken die soms leiden tot onverwachte beëindiging van bankrelaties. Banken lijken de rechtspraak te hebben geïnterpreteerd als: we moeten ervoor zorgen dat wij niet de laatste bank zijn waar een ondernemer kan bankieren. De relatie tussen banken en ondernemingen komt onder druk te staan, en ondernemers voelen zich van het kastje naar de muur gestuurd.
Bij een dreigende opzegging is het belangrijk om niet af te wachten maar proactief naar oplossingen te zoeken. Allereerst is het van belang om te blijven meewerken aan de informatieverzoeken van de bank, anders kan de bank dit tegenwerpen. Gespecialiseerde advocaten kunnen een brug slaan tussen ondernemers en banken. Zij brengen maatwerk in het proces en zorgen voor efficiëntere en effectievere communicatie. Met hun juridische kennis en ervaring kunnen zij de moedeloosheid van ondernemers omzetten in oplossingen.
