Updates / MVO in de toekomst deel III: CSDD
06 01 2023

MVO in de toekomst deel III: CSDD

In februari 2022 heeft de Europese Commissie het richtlijnvoorstel voor de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDD) gepubliceerd. Hoewel de CSDD nog moet worden goedgekeurd, introduceert het richtlijnvoorstel enkele verstrekkende MVO-verplichtingen die voor lidstaten, bepaalde grote ondernemingen en hun bestuurders grote gevolgen kunnen hebben.

De CSDD is van toepassing op grote ondernemingen, waaronder in dit kader wordt verstaan:

  • in de EU gevestigde ondernemingen met meer dan 500 werknemers en meer dan EUR 150 miljoen netto-omzet wereldwijd;
  • in de EU gevestigde ondernemingen met meer dan 250 werknemers en meer dan EUR 40 miljoen netto-omzet wereldwijd, waarvan meer dan 50% afkomstig is uit een hoogrisicosector zoals bijvoorbeeld textiel, leder, kleding, schoeisel, landbouw, bosbouw, visserij, voedingsproducten, minerale grondstoffen, chemische producten en metaalproducten;
  • niet in de EU gevestigde ondernemingen met EUR 150 miljoen netto-omzet in de EU of met meer dan EUR 40 miljoen netto-omzet in de EU, waarvan meer dan 50% afkomstig is uit een hoogrisicosector.

Passende zorgvuldigheid

Ten eerste introduceert de CSDD een verplichting tot passende zorgvuldigheid (due dilligence-verplichting) voor de betreffende ondernemingen om binnen hun onderneming en hun waardeketen de negatieve effecten op mensenrechten en het milieu te identificeren, te voorkomen en te beperken. Concreet houdt dit in dat zij:

  • beleid moeten ontwikkelen ten aanzien van mensenrechten en het milieu;
  • (potentiële) nadelige gevolgen in de waardeketen moeten identificeren;
  • nadelige gevolgen moeten voorkomen, beëindigen of beperken;
  • een intern klachtenmechanisme moeten integreren;
  • het proces jaarlijks moeten evalueren en zo nodig moeten bijsturen; en
  • het proces moeten publiceren op hun website.

Binnen de waardeketen waartoe de onderneming behoort, strekt de verplichting tot passende zorgvuldigheid zich uit tot ‘gevestigde zakelijke relaties’. Dit begrip wordt uitgelegd als zakenrelaties die op basis van duur en intensiteit als duurzaam moeten worden aangemerkt. Denk bijvoorbeeld aan een buitenlandse leverancier die al enkele jaren regelmatig kleding levert aan een Nederlands kledingbedrijf.

Duurzaamheidsverplichtingen bij grootste Europese ondernemingen

Ten tweede speelt duurzaamheid een centrale rol bij verschillende verstrekkende verplichtingen die de CSDD oplegt aan voornoemde categorie van grootste Europese ondernemingen.

Zo bepaalt de CSDD dat lidstaten bestuurders van deze categorie ondernemingen moeten verplichten bij hun besluitvorming rekening te houden met duurzaamheidsgevolgen. Duurzaamheidsgevolgen bestaan onder meer uit gevolgen op mensenrechten, klimaatverandering en het milieu op korte, middellange en lange termijn. Ook worden lidstaten verplicht hun nationale wetgeving ten aanzien van het handelen in strijd met bestuurstaken hierop van toepassing verklaren.

Verder moeten de grootste Europese ondernemingen een klimaatplan opstellen en hun businessmodel en strategie koppelen aan de klimaatdoelen van het Klimaatakkoord van Parijs. Dit houdt in dat zij moeten inzetten op de overgang naar een duurzame economie en de beperking van de opwarming van de aarde tot 1,5 °C.

Ook grijpt de CSDD in op het beloningsbeleid van bestuurders van deze categorie ondernemingen. Zo lijkt de CSDD te bepalen dat de variabele beloning van bestuurders ten aanzien van diens bijdrage aan strategie, langetermijnbelangen en duurzaamheid van de onderneming afhankelijk gesteld moet worden van de naleving van de CSDD.

Handhaving

Handhaving van de CSDD zal plaatsvinden via:

  • bestuursrechtelijke handhaving: lidstaten wijzen een nationale toezichthouder aan die onderzoek kan doen naar de naleving van de CSDD. Bij schending van de CSDD kan de nationale toezichthouder maatregelen treffen en bestuurlijke boetes opleggen, op basis van de omzet van de onderneming; en
  • civielrechtelijke aansprakelijkheid: lidstaten moeten ervoor zorgen dat grote ondernemingen aansprakelijk kunnen worden gehouden voor de schade die benadeelden leiden ten gevolge van een schending van de verplichting tot passende zorgvuldigheid tot het voorkomen, beëindigen of beperken van negatieve gevolgen op mensenrechten en het milieu.

Inwerkingtreding

De CSDD is op dit moment slechts nog een ontwerprichtlijn en moet nog op Europees niveau worden goedgekeurd. Na goedkeuring hebben de lidstaten twee jaar de tijd om de richtlijn te implementeren in nationale wetgeving. De verwachting is dat de CSDD tussen 2025 en 2027 in werking zal treden.

Tot slot

Hoewel het nog enige tijd kan duren voordat de CSDD in werking treedt, moeten de mogelijke verstrekkende gevolgen ervan niet worden onderschat en doen ondernemingen die onder CSDD vallen er verstandig aan om hierop voor te sorteren. Zo kunnen zij (potentiële) negatieve gevolgen binnen hun onderneming en waardeketen op mensenrechten en milieu onderzoeken, hun beleid hier al op aanpassen en het beloningsbeleid van het bestuur in dit verband toekomstbestendig maken.

Deel I van de reeks leest u hier. Deel II van de reeks leest u hier.

Gerelateerde expertises

Beheer mijn cookies

Om ervoor te zorgen dat de website bz.nl goed functioneert, maakt Boels Zanders NV gebruik van technieken waarbij persoonsgegevens worden verwerkt, zoals cookies. Op de website bz.nl maken we onderscheid tussen functionele en niet-functionele cookies.

Functionele cookies (noodzakelijk)

Functionele cookies plaatsen we altijd. Deze zijn namelijk noodzakelijk om de website goed te laten werken. Deze cookies verwerken geen persoonsgegevens.

(Altijd actief)

Analytische cookies (optioneel)

Deze niet-functionele analytische cookies verwerken persoonsgegevens buiten uw gezichtsveld. Daarom vragen wij altijd uw toestemming voor wij deze cookies plaatsen. Analytische cookies hebben allerlei verschillende doeleinden, maar stellen ons vooral in staat om onze dienstverlening te verbeteren.

Als u hiermee akkoord gaat, kunt u gewoon verder gaan. In onze cookieverklaring leest u meer over cookies en u kunt indien gewenst uw cookie-instellingen aanpassen.

Mijn keuze opslaan