Op grond van de wet kunnen algemene voorwaarden op verschillende manieren aan de wederpartij ter hand worden gesteld. De veiligste manier – vooral in internationale verhoudingen – is om de algemene voorwaarden in fysieke of digitale vorm aan de wederpartij te overhandigen. In dat laatste geval is het bovendien van belang dat de algemene voorwaarden in pdf-vorm aan de wederpartij worden toegezonden, zodat de voorwaarden kunnen worden opgeslagen en op een later moment door de wederpartij opnieuw kunnen worden ingezien. Daarnaast is het mogelijk om de wederpartij erop te wijzen dat de algemene voorwaarden op kantoor van de gebruiker ter inzage liggen of bij kamer van koophandel of rechtbank zijn gedeponeerd en op verzoek van de wederpartij zullen worden toegezonden.
Voor dienstverleners geldt een soepeler regime voor de terhandstelling van algemene voorwaarden. Op grond van artikel 6:230c BW kunnen dienstverleners ervoor kiezen om:
- de algemene voorwaarden in fysieke (of digitale) vorm aan de wederpartij te verstrekken;
- de algemene voorwaarden toegankelijk te maken op de plek waar de dienst wordt verricht of de overeenkomst wordt gesloten;
- het (web)adres kenbaar te maken waar de algemene voorwaarden te vinden zijn;
- de algemene voorwaarden op te nemen in alle documenten waarin de diensten worden beschreven.
kwalificatie als dienstverlener
De eerste vraag die in het arrest van de Hoge Raad van 2 juni 2023 aan de orde komt, is welke partijen als dienstverlener in de zin van artikel 6:230c BW kunnen worden aangemerkt en als gevolg daarvan gebruik kunnen maken van het soepelere regime voor de terhandstelling van algemene voorwaarden. Voor de beantwoording van deze vraag is van belang of de gebruiker van de algemene voorwaarden een ‘dienst’ verricht zoals bedoeld in de Europese Dienstenrichtlijn. Een ‘dienst’ is een economische activiteit die, anders dan in loondienst, gewoonlijk tegen vergoeding geschiedt.
Reikwijdte begrip dienst
De Hoge Raad overweegt dat de Dienstenrichtlijn betrekking heeft op een grote verscheidenheid aan diensten en dat per geval moet worden beoordeeld of sprake is van een ‘dienst’. Onder verwijzing naar het Appingedam-arrest van het Hof van Justitie van 30 januari 2018 komt de Hoge Raad tot de conclusie dat zelfs detailhandel en groothandel onder omstandigheden kunnen kwalificeren als ‘diensten’ in de zin van de Dienstenrichtlijn. Dit heeft ermee te maken dat detailhandels en groothandels zich tegenwoordig niet meer alleen bezighouden met de verkoop van goederen, maar dat zij daarbij vaak ook diensten verlenen. Denk bijvoorbeeld aan het geven van advies of het aanbieden van een klantenservice. Deze dienstencomponent maakt dat detailhandels en groothandels tegenwoordig ook kwalificeren als dienstverleners en daarom gebruik kunnen maken van het soepelere regime voor de terhandstelling van algemene voorwaarden.
Verwijzing naar website
Op grond van artikel 6:230c BW kan een dienstverlener zijn algemene voorwaarden aan de wederpartij ter hand stellen door de website kenbaar te maken waarop de algemene voorwaarden te vinden zijn. Daarbij is wel van belang dat de algemene voorwaarden vervolgens ‘gemakkelijk elektronisch toegankelijk’ zijn. Of de algemene voorwaarden ‘gemakkelijk elektronisch toegankelijk’ zijn, is volgens de Hoge Raad afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Als de algemene voorwaarden echter zonder noemenswaardige inspanning van de wederpartij gevonden kunnen worden, dan moet worden aangenomen dat de algemene voorwaarden gemakkelijk elektronisch toegankelijk zijn.
Let op: ook in het geval een dienstverlener enkel verwijst naar de website waarop de algemene voorwaarden te vinden zijn, is het van belang dat deze algemene voorwaarden in pdf-vorm beschikbaar worden gesteld.
Hoe nu verder?
Uit het arrest van de Hoge Raad volgt dat veel meer bedrijven gebruik kunnen maken van het soepelere regime voor de terhandstelling van algemene voorwaarden dan aanvankelijk wellicht gedacht. Deze dienstverleners kunnen daarbij bovendien volstaan met de vermelding van de website waarop de algemene voorwaarden te vinden zijn, mits de algemene voorwaarden makkelijk vindbaar zijn. Zo lang de wederpartij dus niet hoeft te gaan zoeken waar op de website de algemene voorwaarden ook alweer staan, is aan het terhandstellingsvereiste voldaan.
Bent u benieuwd of u ook gebruik kunt maken van het soepelere regime voor de terhandstelling van algemene voorwaarden? Neem dan contact op met Mayke van der Heijden-Linssen of een van onze andere specialisten binnen de expertise Contracten.
