Update wetsvoorstel Wet bescherming klokkenluiders

Op 17 december 2021 had de Wbk in werking moeten treden om de Europese Richtlijn 2019/1937 (de Richtlijn) in de Nederlandse wetgeving te implementeren. Deze termijn heeft Nederland niet gehaald, waardoor de Europese Commissie Nederland begin dit jaar in gebreke heeft gesteld. Inmiddels is de termijn van de ingebrekestelling al ruim verstreken en loopt Nederland het risico op forse boetes en dwangsommen.

Wijzigingen Wbk

Dat de Wbk niet op tijd in werking is getreden, heeft er mede mee te maken dat het originele wetsvoorstel twee keer is gewijzigd. De wijzigingen van het originele wetsvoorstel houden onder meer in:

• een verplichting tot het opnemen van de manieren van het maken van een melding in de interne meldingsregeling;
• een instemmingsrecht voor werknemers voor de interne meldingsregeling, ook indien er geen OR is ingesteld;
• een verzoekmogelijkheid voor werknemers bij de kantonrechter voor een termijn waarbinnen de interne meldingsregeling van de werkgever aan de Wbk moet voldoen;
• nietigheid van zwijgbedingen;
• de mogelijkheid voor klokkenluiders om anoniem een onderzoek bij het Huis voor klokkenluiders aan te vragen, en;
• toepassing van de beschermingsmaatregelen op interne onderzoekers van misstanden.

Gevolgen voor werkgevers

De vertraagde inwerkingtreding van de Wbk houdt niet in dat werkgevers geen actie hoeven te ondernemen. Zo geldt de Wbk al per 17 december 2021 voor overheidsinstanties, ondanks dat de Wbk nog niet in werking is getreden. Zodra de Wbk tot wet wordt verheven, dienen ook private werkgevers met meer dan 50 werknemers en Wwft-plichtige organisaties aan de eisen van de Wbk te voldoen.

Wel geldt voor private werkgevers met 50 – 249 werknemers een overgangsperiode van twee jaar voor het inrichten van een meld- en onderzoekspunt. Zij moeten wel een interne meldingsregeling hebben die aan de Wbk voldoet.

Werkgevers die onder het toepassingsbereik van de Wbk vallen, doen er daarom verstandig aan om hun interne meldingsprocedures nu al te conformeren aan de Wbk.

Tot slot

In september staan een tweetal overleggen gepland bij het ministerie van BZK over de Wbk. Mogelijk dat er na deze overleggen meer duidelijk bestaat over de datum dat de Wbk in werking kan treden.