Eerder attendeerden wij u al op deze tijdelijke regeling. Nu is het wetgevingstraject ook opgestart. Op onze website staan verschillende blogs over de mogelijkheden die de huidige wet biedt om uw bedrijf door middel van een turboliquidatie te beëindigen.
Als een rechtspersoon geen baten heeft op het tijdstip van ontbinding, eindigt de rechtspersoon op datzelfde moment. Dit geldt ook als er nog schulden zijn. De regeling biedt in de praktijk ruimte aan bestuurders om alle baten die er binnen de rechtspersoon zijn, te gelde te maken en met de opbrengst daarvan de schulden zoveel mogelijk af te lossen. Op deze wijze kunnen zij toewerken naar een situatie waarin de rechtspersoon betrekkelijk snel en eenvoudig kan worden beëindigd. Omdat de wet verder geen eisen stelt aan deze wijze van bedrijfsbeëindiging, bestaat bij turboliquidatie een risico op misbruik. Er is sprake van een gebrek aan transparantie naar schuldeisers, terwijl schuldeisers worden geconfronteerd met een schuldenaar die niet meer bestaat. In de praktijk blijkt het vervolgens vaak lastig om de schuldenaar of het bestuur nog aan te spreken, omdat het de schuldeisers aan noodzakelijke informatie ontbreekt.
Aanleiding wetsvoorstel
Mede vanwege de gevolgen van COVID-19 voor het bedrijfsleven verwacht de wetgever dat turboliquidaties vaker worden ingezet om tot een bedrijfsbeëindiging te komen. Daarmee neemt ook de kans op misbruik toe en dus wordt doorgepakt met het verbeteren van de regels rondom turboliquidaties. Voor ondernemers is dat prettig, omdat enerzijds wordt verduidelijkt waarop gelet moet worden en anderzijds misbruik kan worden aangepakt.
Welke veranderingen kunt u verwachten?
Als de wet wordt ingevoerd dient het bestuur verantwoording af te leggen door cijfers inzichtelijk te maken en schuldeisers te informeren. Op schending van de nieuwe verplichtingen zijn sancties gesteld.
Als de rechtspersoon bij besluit van de algemene vergadering of het bestuur (bij stichtingen) wordt ontbonden en er geen baten zijn waardoor de rechtspersoon onmiddellijk ophoudt te bestaan dan moet het bestuur binnen 14 dagen deponeren:
- een balans en een staat van baten en lasten over het jaar van de ontbinding;
- een beschrijving van de oorzaak van het ontbreken van baten en, als er voor ontbinding baten te gelde zijn gemaakt, op welke wijze dat is gebeurd en hoe de opbrengsten zijn verdeeld;
- als schuldeisers geheel of gedeeltelijk onbetaald blijven, de redenen daarvoor;
- de jaarrekeningen van de jaren voorafgaand aan de ontbinding, inclusief eventuele accountantsverklaring, voor zover die moesten worden gedeponeerd en dat nog niet is gebeurd.
Meteen na de deponering van deze stukken dient het bestuur eventuele schuldeisers over de deponering te informeren. Schuldeisers krijgen bovendien de mogelijkheid om de kantonrechter te vragen het bestuur te bevelen om inzicht te verstrekken in de administratie van de rechtspersoon als niet aan de hiervoor beschreven verplichtingen is voldaan. Daarmee wordt het voor schuldeisers gemakkelijker om eventuele juridische stappen te ondernemen als hun schuldenaar door middel van een turboliquidatie is opgehouden te bestaan.
Sancties
Als de rechtspersoon is ontbonden zoals hiervoor beschreven of bij beschikking van de Kamer van Koophandel, dan kan de rechtbank in bepaalde gevallen op verzoek van het Openbaar Ministerie een bestuursverbod opleggen. Door een dergelijk bestuursverbod is een (feitelijk) bestuurder automatisch geen (feitelijk) bestuurder meer van andere rechtspersonen waar de betreffende persoon als bestuurder is benoemd. Bovendien kan de betreffende persoon dan ook niet meer tot bestuurder van nieuw opgerichte rechtspersonen worden benoemd. Oplegging van een dergelijk bestuursverbod is mogelijk in de volgende gevallen:
- als niet is voldaan aan de hierboven beschreven deponeringsverplichtingen;
- als de bestuurder doelbewust namens de rechtspersoon handelingen heeft verricht of nagelaten, waardoor één of meer schuldeisers aanmerkelijk zijn benadeeld;
- als de betreffende persoon in de twee jaar voorafgaand aan de turboliquidatie ten minste tweemaal eerder betrokken was bij een faillissement van een rechtspersoon of bij een turboliquidatie en hem of haar daarvan een persoonlijk verwijt treft.
Als het bestuur de hiervoor beschreven deponeringsverplichtingen niet nakomt, pleegt het bestuur bovendien een economisch delict. Bestuurders lopen dus het risico om door het Openbaar Ministerie te worden vervolgd. De straf wordt bepaald door de rechter en kan bestaan uit hechtenis tot maximaal 1 jaar, een taakstraf of een geldboete van (per 2022) maximaal EUR 22.500,-.
Tijdelijk karakter van de wet
De wet wordt ingevoerd voor een periode van twee jaar. Na deze periode wordt bezien of de wet, al dan niet in aangepaste vorm, permanent wordt ingevoerd. Als een dergelijke invoering inderdaad wordt verwacht, kan de tijdelijke wet door de regering bij besluit met maximaal twee jaar worden verlengd. Wanneer binnen deze verlengingstermijn inderdaad een wetswijziging wordt ingediend, zal de tijdelijke wet doorlopen totdat dit wetgevingstraject is afgerond.
Wanneer de Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie wordt ingevoerd is nog onduidelijk. Zodra daar meer over bekend is, informeren wij u daarover.
Voor de praktijk
Turboliquidaties zullen na invoering van de wet minder eenvoudig zijn dan onder de bestaande wetgeving, zij het met een goede reden. Er dienen meer stappen gezet te worden dan enkel de besluitvorming tot ontbinding en het inschrijven daarvan in het handelsregister, hetgeen tot vertraging en aanvullende kosten kan leiden. Als u voornemens bent om uw activiteiten te staken en/of tot bedrijfsbeëindiging over te gaan, kan het daarom verstandig zijn niet te lang te wachten met uw besluit. Dat neemt niet weg dat het ook onder de huidige wetgeving raadzaam is om dat op een transparante en eerlijke wijze te doen, teneinde aansprakelijkheidsrisico’s te voorkomen.
Zodra de Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie in werking treedt, dient u rekening te houden met bijkomende deponeringsverplichtingen. Door aan de deponeringsverplichtingen te voldoen beperkt u bovendien het risico op bestuurdersaansprakelijkheid. Als u twijfelt of een turboliquidatie voor uw onderneming mogelijk is, laat u dan goed adviseren.
Is een van uw debiteuren opgehouden te bestaan via een turboliquidatie, dan wordt het ten slotte gemakkelijker om de bestuurder(s) van uw debiteur aan te spreken als uw vordering (deels) onbetaald is gebleven.
