Vandaag de dag is het dan ook niet vreemd dat in supermarkten steeds vaker producten te verkrijgen zijn waarin insecten zijn verwerkt. Insecten bevatten veel voedzame ingrediënten en de productie van deze voedselbronnen is, in vergelijking met vlees, duurzaam en daardoor minder schadelijk voor het milieu. Dit maakt dat de consumptie en productie van insecten en andere Novel Foods in opkomst is en daarmee interessant wordt om in te investeren.
Is het telen van insecten toegestaan?
Ondanks het feit dat de markt voor het kweken van insecten op papier heel interessant is, blijft het voor telers onduidelijk waar zij aan toe zijn. De teelt en verkoop van insecten voor de consumptie in Nederland en de Europese Unie is namelijk niet zonder meer toegestaan. Dit heeft te maken met het feit dat producten bestemd voor de consumptie moeten voldoen aan strikte gezondheidseisen. Voordat een product als voedingsmiddel op de Europese markt mag worden verkocht, moet dit zijn goedgekeurd. Over de vraag of teelt van insecten op Europees niveau mogelijk moet zijn en onder welke voorwaarden, is nog geen definitief standpunt ingenomen.
Europese regelgeving
Sinds 1997 is de Verordening (EG) 258/97 van kracht betreffende het goedkeuren van de verkoop van nieuwe voedingsmiddelen (Novel Foods) binnen de Europese Unie. Het doel van deze Verordening is consumenten te beschermen tegen het consumeren van onveilige voedingsmiddelen. Onder deze Verordening is onduidelijk of insecten als nieuw voedingsmiddel moeten worden aangemerkt en onder de werking van de Verordening vallen. Dit heeft ertoe geleid dat voor de teelt van insecten geen concrete wetgeving toepasselijk is.
Aangezien de technologieën in de voedingsmiddelenindustrie dusdanig zijn gevorderd, is de Verordening aangepast: per 1 januari 2018 is de Verordening (EU) 2015/2283 betreffende nieuwe voedingsmiddelen in werking getreden. De verwachting is dat onder de nieuwe Verordening de aanvraag en goedkeuring van nieuwe voedingsmiddelen sneller en efficiënter wordt behandeld. Door deze nieuwe wetgeving worden insecten als Novel Foods beschouwd waardoor ze vallen onder de werking van de Verordening.
De Europese Commissie heeft de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) gevraagd de veiligheid van insecten te bestuderen en hier een opinie over uit te brengen. De opinie werd op 8 oktober 2017 gepubliceerd. De strekking van deze opinie is dat insecten een duurzame en voedzame bron van eiwitten zijn. De EFSA staat dan ook positief tegenover het gebruik van insecten als voedingsmiddel. Het onderzoek naar de risico’s voor de consumptie wordt daarom voortgezet. Op basis van de uitkomsten van het onderzoek zal bekeken worden of insecten als voedingsmiddel onder de Verordening worden goedgekeurd.
Insectenteelt in Nederland
Nederland is, samen met België en Frankrijk, vooruitstrevend op het gebied van insectenteelt. Vooruitlopend op eventuele goedkeuring op Europees niveau, heeft Nederland al in 2014 een onderzoek laten uitvoeren naar het gebruik van insecten als voedingsmiddel. Het onderzoek is uitgevoerd door de Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit (NVWA) en beschrijft de gezondheidsrisico’s bij de consumptie van gekweekte insecten. De NVWA heeft voorwaarden geformuleerd op basis waarvan de teelt en consumptie van insecten geen gezondheidsrisico’s opleveren. In Nederland wordt de verkoop van insecten voor consumptie toegestaan, mits voorafgaand toestemming is verleend door de NVWA en een uitgebreide controle heeft plaatsgevonden.
Wat betekent dit concreet voor insectentelers?
Insecten als voedingsmiddel zijn op Europees niveau nog niet officieel goedgekeurd. Naar alle waarschijnlijkheid zal een definitief standpunt over het al dan niet goedkeuren van dit voedingsmiddel worden ingenomen, nadat het onderzoek onder leiding van de Europese Commissie is afgerond.
Tot die tijd is het telen in Nederland onder voorwaarden van de NVWA toegestaan. Houdt er in dat geval rekening mee dat aanvragen bij de NVWA tijd in beslag nemen en per individuele teler worden beoordeeld. Daarnaast is het goed om erop bedacht te zijn dat een goedkeuring voor de teelt en verkoop in Nederland er niet voor zorgt dat export naar andere (Europese) landen zonder meer tot de mogelijkheden behoort. Per lidstaat gelden nu namelijk andere voorschriften en telen van insecten voor menselijke consumptie. Niet in elke Europese lidstaat is dit toegestaan.
Kortom: op dit moment is de markt voor het telen en verkopen van insecten nog niet volledig open. Gezien de recente ontwikkelingen op Europees niveau lijkt dit niet ver weg te zijn. Wij zullen u op de hoogte houden van de juridische ontwikkelingen op dit gebied.
Wij staan voor u klaar
Wilt u meer weten over het telen en verkopen van insecten om te eten? Neemt u dan contact op met onze advocaten. Bel +31 88 30 40 000 of mail naar [email protected].
